Borsada İşlem Gören Tipe Dönüşüm Nedir? Hisseyi Nasıl Etkiler?

Borsada merak edilen kap bildirimlerinden bir tanesi borsada işlem gören tipe dönüşüm bildirimleri olmaktadır. Daha önce borsada işlem görmeyen tipe dönüşüm hakkında detaylı bir içerik hazırlamıştık. O konuda borsada işlem görmeyen tipe dönüşüm nedir, hisse fiyatını nasıl etkiler sorularını cevaplandırmıştık. Bu bölümde ise borsada işlem gören tipe dönüşüm ne demek? Hisse fiyatını nasıl etkiler sorularını cevaplandıracağız.

Borsada İşlem Gören Tipe Dönüşüm Nedir?

Bir hisse senedinde daha önce borsada işlem görmeyen payların borsada işlem görecek hale getirilmesine borsada işlem gören tipe dönüşüm denir. Bu durumun gerçekleşmesi için bir başvuru olması gerekir. Yani SPK durup dururken borsada işlem görmeyen tipte olan hisselerin bir anda borsada işlem gören tipe dönüşmesini sağlayan kap bildirimi atmaz. Şirket veya şirket ortaklarının bu yöndeki başvuruları üzerinde SPK bir değerlendirme yapar ve onay verir veya vermez. SPK’nın başvuruyu onaylaması halinde kap bilirimi olan borsada işlem gören tipe dönüşüm bildirimi gönderilir. Borsada işlem gören tipe dönüşüm bildirimi geldikten sonra artık daha önce borsada satılamayan lotlar satışa konu edilebilir hale gelecektir.

Hisseler Neden Borsada İşlem Gören Tipe Dönüştürülür?

Borsaya açık bir şirkette pay sahibi olan bir kişi veya bir şirket elinde tuttuğu ortaklığa dair hissesini borsada satışa onu edebilmek adına SPK’ya başvurabilir. Genellikle şirketin kendisi, şirketin patronu veya diğer büyük şirket ortakları bu anlamda SPK başvurusu yapmaktadır. Zaten çok küçük pay sahibi biri varsa onun başvurusu hisse fiyatında önemi bir etki yapmayacaktır. Ancak patron satışı, şirketin kendi elinde tuttuğu hisseleri yeniden arz etme girişimi veya büyük ortak satışları dikkatle takip edilmesi gereken konulardır.

Neden borsada işle gören tipe dönüşüm başvurusu yapılır sorusunun cevabı nettir. Nakit kaynak elde etmek için bu başvuru yapılır. Çünkü şirketler günümüzde yüksek faizli krediler ile fon bulmak yerine bu tarz bir satışla çok daha düşük maliyet ve uygun koşullarda gelir elde etme olanağına sahipler.

Şirket hisselerinin borsada işlem gören tipe dönüşüm başvurusu çoğu zaman bir ihtiyaçtan kaynaklıdır. Burada patron veya şirket hisse satabilmek adına SPK’ya bir başvuruda bulunuyorsa nedenleri önemlidir. Bu satıştan elde edilecek lan gelirin nerede ne amaçla kullanılacağı hisse senedi fiyatlaması için önemli bir gösterge olacaktır. Şirket elde edeceği parayla yeni bir yatırım mı yapacak? Borsada satılacak paylardan elde edilecek gelirle finansal varlık alımı mı yapılacak? Yeni bir iş mi kurulacak, şirket faaliyetleri mi büyütülecek? Yoksa keyfiyetten bir satış mı yapılıyor? Bu soruların cevapları hisse senedi fiyatlamalarını da etkileyecektir.

Bazı durumlarda şirket hisselerinde daha aktif rol almak isteyen patron ve yöneticiler bu yönde adımlar atabilir. Şirket hisselerinde işlem hacmini artırmak için de benzeri adımlar atılabilir. Bazen ise patronlar şirket hisselerinde yaşanacak sert yükselişler öncesi elindeki hisseleri piyasada satıyormuş gibi gösterip sağ cepten sol cebe yer değiştirebilir. Burada bireysel küçük yatırımcıların oynanan oyunu anlayabilmesi zor olabilir. Bu anlamda aracı kurum takaslarını kontrol etmeli ve şirket hakkında güncel haber akışları doğru takip edilmelidir.

Borsada İşlem Gören Tipe Dönüşüm Hisse Fiyatını Nasıl Etkiler?

Daha önce borsada işlem görmeyen gelen kap bildirimiyle borsada işlem gören tipe dönüşen lotlar artık borsada satılabilir hale gelmiştir. Yani sizin elinizde bulunan lotları nasıl hissede satışa yazabiliyorsanız bu lotlar da satış hanesine yazılabilecek demektir.

Son dönemde bu tarz işlem gören tipe dönüşüm bildirimleri sonrasında genellikle toptan satışlar yapılmıştır. Bu şekilde direkt olarak tahtada baskı oluşturmadan yatırım fonlarına anlaşmalı olarak satışlar yapılabilmektedir. Özellikle şirket veya patron elindeki lotları borsada satılabilir hale geldikten sonra satışa sunarken bu yolu tercih etmektedir. Her ne kadar bu yol ile hissede satış baskısı olmayacakmış gibi görünse de maalesef öyle olmamaktadır. Çünkü borsada işlem gören tipe dönüşen hisseleri alan yatırım fonları bu lotları genellikle piyasa fiyatının altından almaktadır. Yani 20 liradan işlemgören bir hisse içinyatırım fonları bu hissenin paylarını 16-17 lira gibi fiyatlardan almaktadır. Sonrasında ise bunları aktif fiyatlardan satarak hem kar etmekte hem de hisse üzerinde satış baskısı kurmaktdır.

Bu anlamda borsada işlem gören tipe dönüşüm sonrası hisselerin ne şekilde ve hangi fiyattan piyasaya sürüleceği önemlidir. Çünkü genel olarak yatırım fonlarına yapılan satışlar iskontolu olmaktadır. Yani hisse fiyatı 20 lira iken yatırım fonlarına 17 liradan toplu satış yapılarak hisse devri yapılabilmektedir. Dolayısı ile de fonlar zaten ucuza aldıkları malı fiyat gözetmeksizin satarak hisse senedinde düşüşe yol açabilmektedir.

Toparlayacak olur isek, borsada işlem gören tipe dönüşüm bildirimi genel anlamda hisse senedi fiyatlaması açısından olumsuzdur. Ancak burada işleme konu alacak pay miktar önemlidir. Bazen çok düşük lot miktarları için bu yine de karar alınabiliyor. Bunların hisse fiyatına etki gücü yoktur. Ancak dolaşımdaki pay miktarının %5’inden fazla bir miktarda lot işlem gören tipe dönüşüyorsa hisse fiyatı için negatif bir etkisi olacağını söyleyebiliriz. Tabi bahsettiğimiz durum normal şartlar altında geçerlidir. Ekstra bir fiyatlama veya haber akışı veya grup girmesi ile birlikte hisse senedinde pozitif fiyatlamalar görülmesi de olası olabilir. Ancak diğer şartlar sabitken gelecek yüklü bir işlem gören tipe dönüşüm kap bildirimi hisse fiyatı için negatiftir.

Borsada İşlem Görmeyen Tipe Dönüşüm Nedir?

Daha önce bu konu hakkında ayrıntılı bir içerik hazırlamıştık. Ancak burada da kısaca bahsedelim. Bir hisse için borsada işlem görmeyen tipe dönüşüm kap bildirimi geliyorsa bu genel anlamda olumlu olarak kabul edilir. Yine burada da farklı nedenlerle getirilen borsada işlem görmeyen tipe dönüşüm bildiriminin sonuçları da farklı olabilir. Yani illa bu bildirim geldiğinde hisse yükselecek diye bir şey yok. Burada lot sayısı önemlidir ve hangi amaçla lotların bu kapsama alındığı önemlidir. Daha detaylı bilgi için borsada işlem görmeyen tipe dönüşüm ne demek başlıklı makalemize göz atabilirsiniz.