2020 Dolar Kuru Tahminleri, 2020’de Dolar Yükselir mi, Düşer mi ?

2018 Temmuz ayında başlayan aşırı yüksek döviz kurları dalgalanması ve iç piyasada dövizin kontrol edilememesi hareketliliği bir süre yerini sessizliğe terk etmişti. Bugüne kadar gerçekleşen en yüksek Dolar TL kuru da 13 Ağustos 2018’de yine yaşanan kriz sürecinde gerçekleşmiş ve 1 Dolar, 7,22 TL olarak işlem görmüştü. Bu rakamlar o dönem analist ve piyasada işlem yapan herkesi korkuttuğu için olacak, ortaya o aylara özel olarak dolar tahminleri aylık işlem sürecinde 14 TL’ler için konuşuluyor ve 14 Liraya kadar çıkabileceği spekülasyonları yapılıyordu. Ancak atılan adımlar ve bu adımların karşılığında gelen piyasa yanıtları neticesinde 2018 yılı sonunda 1 Dolar 5,2704 TL’den işlem görmüştü. Peki, 2020 Dolar Tahminleri hakkında piyasaların görüşleri nelerdir?

Dolar Nedir?

Küresel piyasada Dolar adı telaffuz edildiğinde Amerika Birleşik Devletleri’nin resmi para birimi akla gelir. Bu sebeple Dolar Amerika Birleşik Devletleri’nin resmi para birimidir diyebiliriz. 1 Dolar 100 cent’e karşılık gelir.

Dolar yalnızca ABD için değil, dünya için de en geçerli para birimidir. Ekonominin seyrini yönlendiren Dolar, Amerika’nın karşılıksız olarak sınırsız düzeyde para basabilme hakkına da sahip olmasını sağlar.

Amerika Birleşik Devletleri’nin kurulmasından hemen önce, bu kıtada koloniler halinde yaşayan Avrupalı göçmenler, yani İngiliz, İtalyan, İspanyol vb. koloniler İspanyol para birimi olan Peso ile gündelik hayatlarını ve ticaret hayatlarını devam ettiriyorlardı.

Büyüme Durma Noktasına Geldi

Türkiye döviz kurlarının düşük seyrinden en çok zarar gören ülkelerden biri. Daha önce tekstilden, tarıma birçok alanda üretim gerçekleştiren Türkiye 2000’li yılların başından sonra düşük döviz kuru ile yaşamaya oldukça alışmıştı.

Hâl böyle olunca, büyük üreticiler hammadde ve üretim gerçekleştirme faaliyetlerini azaltarak ithal ürün getirmeye, küçük işletmeler ise neredeyse tüm üretimini durdurmaya yönelik adımlar atarak direkt olarak ithalata yönlenmeye başladılar.

Ülke içinde işçi, hammadde ve diğer faaliyet ürünlerinin ithalattan daha fazla maliyet teşkil etmesi nedeni ile tarımda ve sanayide yaşanan ithalata dayalı politikalar dövizin bir anda yükselmesi ile ülkenin de başına iki türlü sorun açtı.

[ilgili_yazi id=”1333″]

Birincisi artık üretmediğimizi fark ettik, ikincisi de ithalat işlemleri yüksek döviz kuru nedeni ile sekteye uğradı. Hali hazırda hem temel gıda hem de teknolojinin çok pahalı olması sebebi ile büyümenin durduğu çok rahat bir şekilde gözlemleniyor. Piyasa belirleyici şirketler ve tahmin belirten finans kuruluşları Türkiye’de büyümenin durduğunu ve eksi büyümeye başladığını da doğruluyorlar.

Son 5 Yılda Dolar Kuru

Son beş yılda döviz kurunun hareketliliği hep ileri yönde oldu. Öyle ki, son beş yılın tablosunun şekilleniş biçiminde de bu ileri hareketliliği gözlemleyebilirsiniz;

• 2015 – Dolar Alış: 2,57 / Dolar Satış: 2,61
• 2016 – Dolar Alış: 2,78 / Dolar Satış: 2,83
• 2017 – Dolar Alış: 3,51 / Dolar Satış: 3,56
• 2018 – Dolar Alış: 5,24 / Dolar Satış: 5,27
• 2019 – Dolar Alış: 5,73 / Dolar Satış: Bugün ki kur 5,75 (07.11.2019)

Tablo analizine göre 2015 yılı ile 2016 yılı arasında durağan ve hafif artışı ile seyreden dolar kuru, 2017’de hareketli, 2018’de aşırı hareketli seyrediyor.

Bir Ülkenin Parası Nasıl Başka Ülke Parasından Yüksek Olur?

Bir ülkenin para biriminin bir başka ülkeye kıyasla daha değerli olmasının temel unsuru üretimdir. Eğer küresel piyasada söz sahibi olmak istiyorsanız katma değeri yüksek ürünler üreterek bunları dünyaya pazarlamak ve döviz rezervinizi sürekli yüksek miktarlarda barındırmanız gerekir.

Örneğin son yılların en çok büyüyen ve bu alanda parmak ısırtan ülkesi Güney Kore teknolojik atılımları ve bilinen markaları sayesinde dünya üzerinde kişi başına düşen milli geliri en yüksek ülkelerinden biri oldu.

Otomotiv ve teknoloji alanında hızla yükselen Güney Kore’de teknoloji alanında atılımı en yüksek firmanın Samsung olduğu ve katma değerde ülkeye büyük katkı sunduğu biliniyor.

Bu ve benzeri şekilde katma değerinizi arttırmıyor ve üretim, turizm ve benzeri alanlarla da ülkeye döviz rezervi sokamıyorsanız bu paraları bünyesinde daha fazla barındıran ve krize daha kapalı ülkelerin para birimleri sizin ülkenize göre daha değerli konumda bulunuyor.

2019 Sonu Dolar Kuru Ne Olacak

Yaşanan son gelişmeler, ekonominin durumu ve Suriye’de yaşanan hareketlilik sebebi ile döviz kuru yılın 1 ilâ 9. ayı arasında yaşadığı durağan seyri hareketliliğe bıraktı. Yıla 5,27 dolaylarında başlayan Dolar, bugün 5,75 ile işlem görüyor. Merkez bankası yılsonu beklentisi 6,00 TL iken, son gelişmeler ile beklenti revize edilerek 6,05’e çıkarıldı.

Reuters Dolar Kuru Beklenti Anketi

Geçtiğimiz günlerde Reuters bir dolar kuru beklenti anketi oluşturdu ve sonuçlarını paylaştı. 1 Dolar kaç lira olacak sorusuna gelen cevaplar neticesinde 2019 yılı sonunda beklentinin 5,80 olduğu açıklandı. 12 ay sonra yani 2020 yılı dolar kuru tahminleri ise 6,415 lira olarak açıklandı. Reuters tarafından düzenlenen ankete 20’den fazla kurum aracılık etti. Bir önceki Reuters beklenti anketinde 2020 yılı dolar kuru beklentisi 6,30 olarak açıklanmıştı. Güncel anket sonucuna göre ise 2020 yılı dolar kuru beklentisi 6,415 seviyesine yükselmiş oldu.

Fitch, 2020 Dolar Kuru Beklentisini Açıkladı

Kredi Derecelendirme Kuruluşu Fitch, 2020 yılı sonu dolar kuru tahmini açıkladı. Fitch dolar kurunu 2020 yılı sonunda 6,60 olarak bekliyor. Fitch’in 2019 yıl sonu dolar kuru beklentisi ise 6 lira olarak duyurulmuştu. 2019 yılının sonlarına yaklaştığımız şu günlerde dolar tl paritesinde işlemleri şuan için 5,80 altında devam ediyor.

Goldman Sachs Dolar Kuru Beklentisi

Dünyanın en önemli yatırım bankalarından biri olan Goldman Sachs, 2020 yılı için dolar tl paritesi beklentisini açıkladı. Nisan 2020 için dolar tl paritesi 7 lira olarak duyurulmuştu. Ancak Goldman analistlerinin bu konuda yanılması büyük olasılık ki aynı kurumun Ekim 2019 dolar beklentisi 6,5 olmasına karşın, dolar Ekim ayını 5,80 altında kapadı. Yani Goldman’ın 2019 yılı için beklentileri tutmamıştı, 2020 yılı dolar kuru beklentilerinin de tutmama olasılığı yüksek gibi duruyor.

JP Morgan 2020 Dolar Tahmini

JP Morgan daha önce yapmış olduğu değerlendirmeler neticesinde dolar kuru tahminini 2020 yılı için 7 lira olarak açıklamıştı. Ancak Suriye konusunda yaşanan gelişmeler, Abd ile Türkiye arasında yaşanan görüşmeler sonrasında tahminlerini güncelledi. Buna göre JP Morgan 2020 yılı başı için dolar kutu tahmini 6,30 seviyesine çekilmişti. Ancak bu seviye de şuan ki kur ile karşılaştırıldığında oldukça yüksek. Yani JP Morgan’da dolar beklentileri konusunda yanılacak diye düşünüyoruz.

Albayrak 2020-2022 Beklentilerini Açıkladı

Ekonomi Bakanı Berat Albayrak 2020-2022 arasında seyredecek olan beklentilerin 5,70 düzeylerinde olmasını planladıklarını daha önce açıklamıştı. Eğer bir aksilik veya beklenmedik bir gelişme olmazsa, çalışmalarını bu yönde yapan ekonomi bakanlığı, halka ve üreticiye arz ettikleri krediler ve destek paketleri ile ekonominin canlandırılacağını, 2023 ile birlikte ise dolarda geriye seyrediş olacağını ön görüyor.

2020 İçin Ön Kritikler

2019’un son iki ayı içerisinde gelişmeler yakından takip ediliyor. Dolar tahminleri 2020 için çok iç açıcı olmasa dahi ileri vadede düşeceğine ise kesin gözüyle bakılıyor. Bilindiği gibi dolar tahminleri analiz ve çeşitli teknik çalışmalar ile birlikte ülkelerin sosyoekonomik durumu, üretimi, yatırımcısı, kasasında ne kadar döviz bulundurduğu gibi birçok kıstas alınarak yapılıyor.

Dolar tahmini aylık olarak yapılabildiği gibi yine dolar tahminleri günlük olarak da yapılabilmektedir. 2020 dolar borsa tahminleri de bu yönde yapılan çalışmalar ile belirleniyor.

Peki, 2020 İçin Beklenen Dolar Düzeyi nedir?

2020 dolar tahminleri ve 2020 yılının Dolar beklentisi şuan için ortaya 5,70 ve 6,00 düzeylerinde iyimser rakamlar telaffuz edilse de Ekim ayının başında Fitch tarafından Türkiye tahmini yapılmış ve 2019 yılı sonu için 6,00 TL, 2020 yılı için dolar kuru 6,60 TL ve 2021 yılı için 7,20 TL gibi rakamlar yayınlanmıştı.

İç piyasada bakanlıktan gelen ve telaffuz edilen 5,70 rakamının dışarıdan gelen tahminlerle uyuşmadığı açıkça görülüyor. Güncel olarak dolar tahminleri bloomberg ile takip edildiği gibi Anlık Döviz adresinde takip edilebiliyor.

2020’de Dolar Yükselir mi – Düşer mi ?

2020 yılı için dolar kuru beklentileri oldukça karmaşık. Çünkü dünyada şuan gerçekten de oldukça belirsiz bir ortam var. Türkiye’nin son dönemde Suriye ile sorunları yavaş yavaş çözme yolunda olduğu görünüyor. Barış Pınarı Harekatı ile Suriye’de istediğini alan Türkiye’ye karşı dışarıda maalesef bakış açısı oldukça olumsuz. Hem Avrupa Birliği ülkeleri hem de Amerika’da Türkiye’ye karşı bir olumsuz bakış açısı var. Bu olumsuz bakışı gidermek döviz kurları açısından da önemli olacak gibi duruyor.

[ilgili_yazi id=”1258″]

13 Kasım’da Erdoğan ile Trump görüşmesi bu bağlamda kritik bir öneme sahip. Abd’nin Türkiye’ye yaptırım kozunu 2020 yılında da kullanması dolar kurunda yukarı yönlü hareketlere neden olabilir. Ancak Abd ile olan ikili ilişkilerin düzeltilmesi halinde doların gerileyeceği bir yıl bizi bekliyor olabilir. Son dönemde Türkiye’nin ekonomik göstergeleri olumluya dönmeye başlamış durumda. Hem Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak hem de yabancı fon kuruluşları 2020 için daha pozitif bir Türkiye ekonomisi beklediklerini söylemekteler. Ancak burada dikkat edilecek diğer bir detay ise, dünyanın nasıl olacağı. Çünkü ciddi bir resesyon beklentisi bulunuyor 2020 yılı için.

Türkiye bazlı bir resesyon yaşanmasa dahi, dünyada yaşanan durgunluk Türkiye’yi de etkileyebilir ki bu durumda TL fiyatlarında aşırı oynaklığa neden olabilir. Yine Fed’in izleyeceği para ve faiz politikaları da 2020’de dolar düşecek mi yükselecek mi sorusunun cevabını verebilecek detaylardan bir tanesi olarak takip edilmelidir.

Diğer dikkat edilmesi gereken ise Türkiye CDS primi olacaktır. Türkiye’nin 2020 yılında CDS primi gerilemesi halinde dolar kurunda düşüşler yaşanabilir. Ancak CDS kurunda yaşanabilecek ani yükselişler doların da yükselmesine neden olabilecektir.